Overweeg je een onderhandse lening tussen een familielid of vriend? Dan zit je hier goed! Hier lees je alles over onderhandse leningen én kun je ook gratis een voorbeeldcontract downloaden.
Voordelen
- Lage rente
- Niet openbaar
- Geen BKR controle
- Goede voorwaarden
veilig op deze website Bankr.nl
Voordat je een onderhandse lening afsluit, maak je samen duidelijke afspraken. Bij een onderhandse lening kun je samen bepalen welke voorwaarden worden opgenomen omdat er geen bank tussen zit.
Wat is een onderhandse lening precies?
Een onderhandse lening is een lening die wordt afgesloten tussen particulieren zonder tussenkomst van een bank. Een onderhandse financiering wordt meestal vertrekt door ouders aan hun kind, of tussen vrienden onderling. Om de onderhandse lening officieel te maken wordt een modelcontract ingevuld en getekend.
Waarom onderhands geld lenen van ouders?
Een onderhandse lening wordt vaak verstrekt voor het financieren van een nieuw bedrijf of woning.
Met name waneer blijkt dat reguliere kredietverstrekkers onvoldoende of geen geld willen uitlenen. Dit laatste kan het geval zijn omdat je nog onvoldoende jaarcijfers kunt overleggen, of simpelweg te jong bent.
Je onderhandelt als geldnemer (vrager) rechtstreeks met de geldgever (aanbieder) over de voorwaarden van de onderhandse lening.
Hieronder vallen onder meer de hoogte van het onderhandse leenbedrag, het aflossingsbedrag, de terugbetalingstermijn en de hoogte van de rente van de onderhandse lening. Wanneer dit je ouders zijn, is de onderhandeling soepeler.
Voorbeeldcontract downloaden
Voordat je onderhands geld gaat lenen, is het belangrijk goede afspraken te maken en deze schriftelijk in een leningovereenkomst vast te leggen. Download hieronder een voorbeeldcontract voor een onderhandse lening:
[convertkit form=5255112]Gaat het om een groot bedrag voor bijvoorbeeld een nieuwe hypotheek? Dan is het aan te raden om de onderhandse geldlening in een akte te registreren bij een notaris.
Dit voorkomt eventuele bewijsproblemen. Aan notarieel vastleggen zijn wel kosten verbonden. De notariskosten kun je voor een deel opnemen in de lening.
Welke gegevens neem je op in het contract?
In het voorbeeldcontract kun je het volgende opnemen:
- Datum
- Naam, adres geldnemer
- Naam, adres geldgever
- Leenbedrag in cijfers en letters
- Doel van de lening
- Terugbetalingstermijn
- Rentepercentage
- Handtekening van beiden
Stel dat je vergeet af te spreken wanneer het geleende onderhandse bedrag terugbetaald moet zijn. Er is dan geen einddatum in het contract is opgenomen.
Dat is gelukkig geen probleem, want de wetgever heeft voor deze situatie in het Burgerlijk Wetboek een bepaling opgenomen (Art 6:38 BW):
Indien geen tijd voor de nakoming is bepaald, kan de verbintenis terstond worden nagekomen en kan terstond nakoming worden gevorderd.
Dit betekent dat je direct kun laten weten dat je het onderhandse geld terug wilt (het bedrag opeisen). Het is eigenlijk altijd verstandig om een overeenkomst van een financiële instantie te gebruiken, zodat je niets vergeet.
Wat is de marktconforme rente?
Op het rentepercentage gaan we graag nog iets dieper in. De Belastingdienst verwacht namelijk als je onderhands geld gaat lenen aan een ander privépersoon, een familielid of vriend, dat je hiervoor rente vraagt.
Hoe hoog de rente over een onderhandse lening moet worden, hangt af van de vraag of de lening direct opeisbaar is.
Indien er sprake is van een onderhandse lening die de geldgever binnen enkele maanden terug kan vorderen (direct opeisbaar), dan moet je van de fiscus een minimale rente vragen.
Is de onderhandse lening niet direct opeisbaar, dan verwacht de Belastingdienst dat je een marktconforme rente hanteert.
Doe je dit niet en vraag je een lagere rente of zelfs helemaal geen rente, dan ziet de Belastingdienst het renteverschil als een schenking.
Komt het bedrag boven de schenkingsvrijstellingen uit, dan moet de geldnemer schenkbelasting betalen over het gedeelte dat boven de vrijstelling uitkomt.
Let wel, wanneer je als ouder schenkt aan je kind, kan dit wel weer van invloed zijn op de erfbelasting, omdat je erfenis voor de erven dan kleiner wordt.
Glijclausule opnemen
Je kunt in het contract van de onderhandse lening een zogeheten ‘glijclausule’ opnemen. Dit voorkomt dat de rente helemaal vervalt als de Belastingdienst vindt dat de rente niet marktconform is.
Het rentepercentage kan dan met terugwerkende kracht worden aangepast in het voorbeeldcontract. Deze clausule beschermt je alleen wanneer kan worden aangenomen dat je als ‘redelijk denkend mens’ tot het betreffende rentepercentage voor de onderhandse lening bent gekomen.
Onderhandse lening en de Belastingdienst
Wanneer je een onderhandse lening verstrekt, mag je dit niet verzwijgen. Je moet dit aanmelden bij de Belastingdienst. Dit doe je eenvoudig bij je aangifte inkomstenbelasting in box 3. Het bedrag wordt bij je eigen vermogen opgeteld.
Of de rente van de onderhandse lening fiscaal aftrekbaar is, is afhankelijk van het doel van de lening. Wordt het onderhandse geld gebruikt voor bijvoorbeeld een vakantie of nieuwe auto, dan geldt geen renteaftrek.
Wordt onderhands geleend geld gebruikt voor onderhoud of aankoop van een woning in het buitenland, dan kun je het krediet omzetten in een hypotheek. Je komt dan in aanmerking voor renteaftrek in box 1 van het belastingstelsel.
Onderhands geld uitlenen aan kinderen
Ouders kunnen aan kind onderhands geld lenen, bijvoorbeeld voor het bekostigen van hun studie. Kinderen kunnen andersom ook aan ouders onderhands geld lenen wanneer deze tijdelijk in de bijstand zitten of onverwacht voor kosten komen te staan waar geen geld voor is.
Of het verstandig is met vrienden, ouders, familie of andere aanbieders een onderhandse lening aan te gaan, hangt af van hoe de onderhandse lening tot stand komt. Leg daarom altijd de afspraken die je maakt duidelijk vast in een document.
Laat desgewenst het ingevulde voorbeeldcontract juridisch controleren. Ontstaat er na het afsluiten van een onderhandse lening onduidelijkheid of gaat er iets mis? Dan is helder wat er is afgesproken bij het aangaan van de onderhandse lening en kun je bewijzen overhandigen.
Voorbeeldsituatie
We geven je een voorbeeld van een onderhandse lening van je ouders:
Stel je leent onderhands 10.000 euro van je ouders tegen 6% rente en spreekt af dat je jaarlijks 2.500 euro terugbetaalt. De marktconforme rente in het eerste jaar bedraagt dan 6% van 10.000 euro = 600 euro. Je betaalt het eerste jaar dus 2.500 euro aan aflossing en 600 euro aan rente = 3.100 euro.
Het tweede jaar betaal je nog 6% rente over 7.500 euro = 450 euro. Je betaalt het tweede jaar 2.950 euro terug, 2.500 euro aan aflossing en 450 euro aan rente.
Wil je een lening aanvragen bij een financiële instantie dan bedraagt de gemiddelde rente tussen de 5 en 8%. Vraag je als uitlener van het geld aan kind of partner slechts 3% rente, dan betaalt de ontvanger van het geld schenkbelasting over het deel dat te weinig aan rente wordt betaald.
In 2020 worden onderstaande tarieven gehanteerd bij schenkingen.
| Schenkbedrag in euro | Lening bij partner of ouders | Lening bij grootouders | Lening bij anderen |
| Tot 126.723 | 10 procent | 18 procent | 30 procent |
| Vanaf 126.724 | 20 procent | 36 procent | 40 procent |
Ouders kunnen ook de lening omzetten in schenking. Dan betaalt het kind hier direct belasting over.
Voor- en nadelen onderhands geld lenen
Een voordeel van onderhands geld lenen van ouders of vrienden is dat de voorwaarden vaak soepeler zijn dan bij een bank. Je kunt individuele afspraken maken voor het onderhands uitlenen, waardoor een onderhandse lening op maat ontstaat.
Wanneer je als startende ondernemer van een eenmanszaak bij je ouders of familie aanklopt, mag je over het terugbetalen van de onderhandse lening waarschijnlijk langer doen dan bij een bank. De lening is opeisbaar en de aflossing moet uiteindelijk plaatsvinden, maar ouders zullen een stuk coulanter zijn.
Een voordeel van een onderhandse lening is dat er ook geen controle bij het BKR plaatsvindt.
Een van de nadelen van een onderhandse lening kan zijn dat afspraken zonder contract met betrekking tot aflossing en rente niet worden nagekomen. Dit kan leiden tot persoonlijke conflicten over de lening (met alle gevolgen van dien).
Wil je hulp bij je het opstellen van een onderhandse lening contract of wil je professioneel advies bij het maken van financiële beslissingen, dan kun je eventueel een financieel adviseur in de arm nemen.
Rente: onderhandse lening belastingdienst
Bij de belastingdienst zien ze onderhandse leningen, die een rente hebben van 6% of lager, als een schenking. Dit is namelijk geen marktconforme rente. Pas dus goed op. Het is daarnaast ook goed om de lening op papier te zetten in de vorm van een overeenkomst.
Wat is marktconforme rente?
Zoals je kon zien bij de vorige vraag, is het belangrijk dat rente marktconform is. Dit is afhankelijk van de rentepercentages die er in de markt worden gevraagd. Als je daar dus overduidelijk onder zit, dan ziet de belastingdienst het als schenking.
Kan ik tijdelijk geld lenen van ouders?
Het is belangrijk dat als je geld leent van je ouders, dat je er goede afspraken over maakt. Je zet namelijk familiebanden op het spel als het niet op een goede manier gaat.
Let hierbij op rente, aflossingen en calculeer mogelijke negatieve scenario’s van tevoren uit. Het is belangrijk dat zowel je ouders als jij weten waar ze aan beginnen.
Met ruim 15 jaar ervaring in budgetbeheer onderzoekt Martijn voor Bankr.nl de eigenschappen en voor- en nadelen van financiële producten en services. Hij is een liefhebber van crypto-munten en webredacteur met jaren ervaring in beurshandel en cryptocurrencies.